14 студзеня 2024 - 50 гадоў з дня заснавання ансамбля "Харошкі"
А ўжо праз шэсць дзён, 29 лістапада, «Харошкі» выступалі на сцэне гарадскога Дома культуры ў Драгічыне, у маленькім райцэнтры на Палессі.
Выступленне калектыву стала сонечным праменьчыкам, які вокамгненна рассеяў маркотную шэрасць лістапада. За паўтары гадзіны, што доўжылася праграма «Фальклор», у арганізме гледачоў актыўна выпрацоўваўся сератанін - гармон светлай радасці і шчасця. Пасля кожнага нумара зала выбухала апладысментамі і захопленымі крыкамі «Брава! Малайцы!».
Нагадаць пра сябе драгiчынцам «Харошкі» вырашылі пасля працяглага перапынку, у апошні раз у нашым райцэнтры гэты знакаміты калектыў, які называюць сімвалам Беларусі, выступаў гадоў дзесяць таму.
Усяго ў балетнай трупе ансамбля налічваецца 60 танцораў, у аркестры - 18 музыкаў і 4 вакаліста - з першага канцэрту і па сённяшні дзень «Харошкі» працуюць без фанаграмы, толькі «ўжывую». Зразумелая справа, што выязная трупа фарміруецца ў залежнасці ад габарытаў сцэны, на якой трэба будзе выступаць. Так, у Драгічын прыязджалі 39 чалавек. Але запалілі яны па-сапраўднаму!
Гледачы знаходзіліся ў захапленні ад таго дзейства, што адбываецца на сцэне - ад запальнай «Гомельскай кадрылі» і «Віцебскай полькі», вясковай полькі «Весялухі», ад задзірлівага перепляса, у якім сышліся простыя сяляне ў лапцях і шляхцічы ў вытанчаных скураных боціках, ад скокаў, збытных акрабатычнымі трукамі, ад фірмовых кручэнняў, паўтарыць якія яшчэ нікому не ўдавалася. Што ні нумар - маленькі харэаграфічны спектакль, харэаграфічнае цуд.
Якіх толькі касцюмаў не ўбачылі гледачы! У тканых і вышытых узорах на спадніцах, кофтах, фартухах, мужчынскіх кашулях і кафтанах, у разнастайных галаўных уборах і абутку была прадстаўлена гісторыя адзення беларусаў, якія пражываюць у рознай мясцовасці на працягу некалькіх стагоддзяў. Не толькі беларускі танец, музыку і песню адраджаюць і паказваюць ўсім свеце вось ужо 45 гадоў «Харошкі», але і беларускі строй. Глядзіш канцэрт - і ганарышся тым, што нарадзіўся і жывеш у Беларусі.
Ансамблю «Харошкі» апладзіравалі гледачы амаль у 40 краінах свету: Англіі, Іспаніі, Францыі, Германіі, Даніі, Італіі, Фінляндыі, Іарданіі, Сірыі, ЗША, Японіі, Індыі і іншых. Але калектыў заўсёды знаходзіў і знаходзіць час, каб даць канцэрт і ў беларускай глыбінцы: у невялікім райцэнтры, у аграгарадку, на прадпрыемстве. Цэны на квіткі невысокія, напрыклад, у Драгічыне «дарослы» білет каштаваў 10 рублёў, а «дзіцячы» - усяго 5 рублёў. Невыпадкова ў глядзельнай зале было шмат дзяцей.
Канцэрт ансамбля «Харошкі» стаў своеасаблівым майстар-класам танцавальнага майстэрства для выхаванцаў двух дзіцячых харэаграфічных школ - Драгічынскай і Іванаўскай. З суседняга райцэнтра на выступ «Харошак» прыехала паўсотні юных танцораў. Вядома ж, былі сярод гледачоў і ўдзельнікі ансамбля народнага танца «Славяначка» Драгічынскай харэаграфічнай школы мастацтваў. У рэпертуары гэтага дзіцячага калектыву ёсць танцы, якія выконваюць «Харошкі», напрыклад, «Весялуха».
- Мы з задавальненнем выступаем перад гледачамі маленькіх гарадоў , - сказала загадчыца выязной трупай «Харошак» Валянціна Гехт. - Наш калектыў стараецца захаваць спрадвечна беларускую культуру, радаваць людзей народным танцам, музыкай, песняй, касцюмам. Пры ўсім тым, што «Харошкі» на працягу 45 гадоў захоўваюць свой стыль, адзін і той жа нумар у розных канцэртах можа падаецца інакш, па-новаму. Мастацкі кіраўнік калектыву Валянціна Іванаўна Гаявая не стамляецца шукаць новыя фарбы нават для старых нумароў.
Магчыма, назіраючы з залы за выступам «Харошак», хто-небудзь з хлопцаў марыў, стаўшы дарослым, выступаць у гэтым знакамітым калектыве.
- Каб патрапіць у «Харошкі», трэба вучыцца - мець прафесійную адукацыю, а таксама шмат працаваць, - усміхнулася Валянціна Гехт. - Адбор моладзі праходзіць штогод, так што - запрашаем.
Беларускі дзяржаўны акадэмічны харэаграфічны ансамбль «Харошкі» быў створаны ў 1974-м годзе пры Беларускай дзяржаўнай філармоніі харэографамі Валянцінай Гаявой і Мікалаем Дудчанка. Назва ансамбля ўтварылася ад старадаўняй беларускай вёскі Харошкі, што на Магілёўшчыне. Там на пачатку 70-х гадоў мінулага стагоддзя быў запісаны танец «Гусарыкі», які і па сённяшні дзень застаецца ў рэпертуары калектыву. Да Валянціны Гаявой ніхто сур'ёзна не займаўся ні беларускім танцам, ні беларускім касцюмам. Валянціне Іванаўне было прысвоена званне народнай артысткі Рэспублікі Беларусь. Пастаноўкі «Харошак» параўноўваюць з карцінамі старых майстроў - «столькі ў іх фарбаў, эмоцый, гістарычных персанажаў».
Усе, хто прыйшоў на канцэрт «Харошак» у гарадскі Дом культуры ў Драгічыне, асабіста пераканаўся ў справядлівасці гэтых слоў. Апладыруючы стоячы, дзякавалі гледачы артыстам за падораныя імгненні шчасця.
Ніна Ткачук
Фота Яна Лявончык